អគ្គិភ័យ កំពុងឆេះបំផ្លាញផ្ទះ ប្រជាពល រដ្ឋ នៅសង្កាត់បឹងទំពុន (មានវិដេអូ)

ភ្នំពេញ ៖ អគ្គិភ័យមួយ បាន និងកំពុង ឆេះបំផ្លាញផ្ទះប្រជាពលរដ្ឋ នៅភូមិចំរើន ផល សង្កាត់បឹងទំពុន ខណ្ឌមានជ័យ នៅ វេលាម៉ោង ៤ រសៀលថ្ងៃទី២៤ ខែមេសា ឆ្នាំ ២០១៣ នេះ ដែលតាមសេចក្ដីរាយ ការណ៍ជាជំហានដំបូង បានឱ្យដឹងថា អគ្គិភ័យមានទ្រង់ទ្រាយធំគួរសម ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ សមត្ថកិច្ចពន្លត់អគ្គិភ័យ អាជ្ញាធរ និងសមត្ថកិច្ចមូលដ្ឋាន ព្រម ទាំងប្រជាពលរដ្ឋ នៅក្បែរកន្លែងកើតហេតុ បាន និងកំពុងជួយអន្ដរាគមន៍បាញ់ពន្លត់ ប៉ុន្ដែ មិនទាន់ដឹងពីមូលហេតុ ដែលនាំឱ្យ មានអគ្គិភ័យនេះនៅឡើយទេ ។

Read More

ពិធីសម្ភោធដាក់អោយប្រើប្រាស់មជ្ឈមណ្ឌលបណ្តោះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ ដុន បូស្កូខេត្តកែបក្រោមអធិបតីឯកឧត្តម អ៊ឹម សិទ្ធី

នៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃទី ​០៧​ ខែមីនា ​ឆ្នាំ២០១៣​ នៅ​មជ្ឈមណ្ឌល​បណ្តោះ​បណ្តាល​វិជ្ជាជីវៈ​ ដុន ​បូស្កូ​ខេត្ត​កែប ​ដែល​សិត្ថ​នៅ​ភូមិ​ថ្មី​ សង្កាត់​កែប​ ខេត្តកែប​ បាន​ប្រារព្ធ​​ធ្វើ​​ពិធី​សម្ភោធ​​ដាក់​អោ​យ​​ប្រើ​ប្រាស់​​អគា​រ​​សិ​​ក្សា​​មួយ​ខ្នង​ដែល​មាន​បីជាន់​។​កម្ម​វីធី​នេះ​បាន​អញ្ចើញ​ចូល​រួម​ក្រោម​អធិបតី​ដ៏​ខ្ពង់​ខ្ពស់​ពី​ឯកឧត្តម​ អ៊ឹម​ សិទ្ធី​ រដ្ឋ​មន្រ្តី​ក្រសួង​អប់រំ​យុវជន​ និង​ កីឡា​ លោក​ឪពុក​ ចន ​វីស័រ​ ប្រធាន​មូនិធិ​ដុន​ បូស្កូ​កម្ពុជា​ ឯក​ឧត្តម​ កែវ ​សិត្ថា​ អភិបាល​ខេត្ត​កំពត​ លោក​អភិបាល​ អូលីវយ៉េ​ អភិបាល​​ព្រះសហគមន៍​​កាតូលិក​​ប្រចាំ​ភូមិ​ភាគ​ភ្នំពេញ​ លោក​ឪពុក​ សំណាង ​នាយក​មជ្ឈមណ្ឌល​បណ្តោះ​បណ្តាល​វិជ្ជាជីវៈ​ ដុន​ បូស្កូ​​ខេត្តកែប លោកគ្រូ អ្នកគ្រូ សិស្សានុសិស្សសាលាបច្ចេកទេសដុន បូស្កូក្រុងព្រះសីហនុ និង ខេត្ត​កែប​​​​ និង​ លោកគ្រូ​ អ្នកគ្រូ​ សិស្សា​នុសិស្ស​ពី​វីទ្យា​ល័យ​ហ៊ុនសែន​ចំការដូង​ និង​ វិទ្យាល័យ​​ប៊ុនរ៉ានី​​ហ៊ុនសែន​ចរិយាវង់​ចូលរួម​ផងដែរ​។​កម្មវិធី​សម្ភោធ​អគារ​ដាក់​អោយ​ប្រើប្រាស់​នេះ​ចាប់​ផ្តើម​ពីម៉ោង​ ៨​ព្រឹក​ដល់​ម៉ោង​១១ព្រឹក​។ ឯកឧត្តម​ អ៊ឹម ​សិទ្ធី​បាន​មាន​ប្រសាសន៍ថា​ វិស័យអប់រំជាវិស័យមួយ​​ដ៏​​សំខាន់​ដើម្បីបង្កើតអោយមានធនធានមនុស្សដើម្បីចូលរួមចំណែកអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ ហើយ​សាលា​បច្ចេកទេស ដុន បូស្កូក៏បានចូលរួមចំណែកកសាងធនធានមនុស្សផ្នែកបច្ចេកទេស និង ជំនាញ​​​​​ដែលស្របតាមគោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល។ ឯកឧត្តមបានបន្តទៀតថា សព្វ​ថ្ងៃ​ប្រទេសកម្ពុជា ជាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ ដូច្នេះគឺយើងក៏ត្រូវការអ្នកជំនាញ អ្នកបច្ចេកទេស ហើយឯកឧត្តមបានកត់សំគាល់ទៀតថា សិស្សានុសិស្សដែលបានបញ្ចប់ការសិក្សាពីបច្ចេកដុន បូស្កូ​​​​ សុទ្ធតែទទួលបានការងារធ្វើស្របតាមជំនាញរបស់ខ្លួន។

Read More

បុណ្យកីឡាពណ៌នៅសាលាបច្ចេកទេសដុន បូស្កូ ខេត្តព្រះសីហនុ

នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី ៣១ ខែមករា ឆ្នាំ ២០១៣ សាលាបច្ចេកទេស ដុន បូស្កូ ខេត្ត​ព្រះសីហនុ​ដែល​ស្ថិត​​នៅភូមិ ៥ មណ្ឌល ៤ ខណ្ឌមិត្តភាព បានរៀបចំកម្មវិធីបុណ្យមួយគឺ បុណ្យ​កីឡា​ពណ៌​ដែល​ចាប់​​ផ្តើមពីម៉ោង ៧‍‍:៣០ នាទីដល់ម៉ោង ៣រសៀល។កម្មវិធីបុណ្យនេះដែរមានការរួមពីសិស្សានុសិស្សដែរជាក្រុមពណ៌​ លោកគ្រូ អ្នកគ្រូ លោកពុកអធិការ និងលោកពុកនាយក។ យោងតាមប្រសាសន៍របស់លោកឪពុក យូជីន​ ជានាយកសាលាបានបញ្ជាក់ថា ជារៀងរាល់ឆ្នាំ សាសាបច្ចេកទេស ដុន បូស្កូ តែង​តែ​រៀប​ចំ​ធ្វើ​បុណ្យកីឡាពណ៌នេះឡើងនៅថ្ងៃទី ៣១ ខែ មករា ដើម្បីរំលឹកដល់គុណូបក្ការៈលោកឪពុក បូស្កូ ដែល​លោក​ជា​បូជាចារ្យ​មួយ​រូប​ដែល​ខំ​លះបង់​កំលាំង​កាយចិត្ត​ជួយ​ដល់​យុវជន​ក្រីក្រ​អោយ​មាន​ការងារ​ធ្វើ​ និងក្នុងគោលបំណងអោយពួកគេរួចផុតពីអំពើបាប និង​ដើម្បី​អោយ​យុវជន​ចូលរួម​លេង​កីឡា​គ្រប់ៗ​គ្នា​។ ហើយសកម្មភាពនៃពិធីបុណ្យនេះមានដូចជា ជួបជុំគ្នាដង្ហែរជាក្បួន ឆ្ពោះ​ទៅ​កាន់​វេទិការ​ប្រកួត​កីឡា​ដោយ​មាន​វាយស្គរអម​ បន្ទាប់​មក​គោរព​ទង់ជាតិ​ អាន​ធម៌​អធិដ្ឋាន​លោក​ឪពុក​បូស្កូ​ ​ថ្វាយ​គ្រឿងតង្វាយ មានបាច់ផ្កា ផ្លែឈើ សម្ភារៈកីឡា សម្ភារៈរោងជាង ឧបករណ៍សិក្សា បន្ទាប់​មកលោកឪពុកចន​ វីសឺរ ​ប្រកាស​បើកកម្មវិធី ​ដែល​មាន​ការប្រកួត​កីឡា​បាល់ទាត់​ បាល់​ទះ​ បាល់បោះ​ លោតចំងាយ​ លោតកំពស់់​ ចោលដុំដែក ​រត់ចំងាយ​ រត់បណ្តាក់​ ដើរលើខ្សែរពួ​ និង​ ការ​រាំ​កម្សាន្ត​ផងដែរ។​ ហើយ​អត្ថន័យរបស់ពណ៌នីមួយៗ មានអត្ថន័យដូចតទៅនេះ​ ៖ ក្រហម​ ៖​ដំណាង​អោយ​ភាព​មុះមុតនិងភាពក្លាហានដែល​ស្តែងអោយឃើញថាយុវជនរបស់លោកពុកយូហាន បូស្កូ ​គឺ​មានចិត្តក្លាហាន មុះមុត​ជំនះរាល់ឧបសគ្គរាល់ការលំបាកតស៊ូក្នុងការរៀនសូត្រ ការគោរពវិន័យ ក៍ដូចជាការប្រកបរបរចិញ្ចិតជីវិតពេលបច្ចុប្បន្ននិងអនាគត។ ពណ៌ខៀវ៖ តំណាង​អោយ​ភាព​មាន​បារមី​ ភាព​មានអំណាច ​ភាព​មាន​មហិទ្ធិរិទ្ធ​និង​ភាព​ខ្លាំងខ្លា​គឺ​សបញ្ជាក់ថា​យុវជន​ដុនបូស្គូ​គឺ​ជា​យុវជន​មានភាពរ៉ឹងប៉ឹង ខ្លាំងខ្លា ផ្នែករាងកាយសុខភាព និងផ្នែកបញ្ញាស្មារតី ជំនះ​និង​តស៊ូ​គ្រប់​ឧបសគ្គ​ក្នុងជីវិតនិងការរៀនសូត្រ ដោយទទួលបានភាពគោរពភាពកោតក្រែង ភាពសរសើរ និង​ភាព​មានកិ​ត្តយសពីសំណាក់ឪពុកម្តាយ ​គ្រូបារអាចារ្យ ញាតិ​មិត្ត​បងប្អូន​សង្គមមនុស្ស​និង​សង្គម​ការងារ​។ ​ពណ៌លឿង៖ តំណាងអោយភាពអមតៈ ភាពយូរអង្វែង និងភាពឋិតថេរជេរកាល គឺ​មាន​ន័យ​ថាយុវជន ដុនបូស្កូជាយុវជនបានឆ្លងកាត់ក្នុងការបណ្តុះបណ្តាល ការអប់រំផ្នែករាងកាយ ផ្នែក​បញ្ញា​ស្មារតីនិងជាយុវជនប្រកបដោយ វិន័យសិល្ប៍ធម៌ ចរិយាធម៌ គុណធម៌ ព្រម​ទាំង​ជាយុវជន​ដែល​មាន​នូវសម្មភាពទាំងទ្រឹស្តីនិងការអនុវត្តន៍។ ពណ៌ស៊ីជំពូ៖ តំណាង​អោយ​មិត្តភាព​ការរួបរួម​និង​​សាមគ្គីភាព នេះបញ្ជាក់អោយឃើញថាយុវជនដុនបូស្កូជាកំលាំស្នូល ផ្នែក​ធនធាន​មនុស្ស​ដ៏​សំខាន់​ក្នុងការជួយជ្រោមជ្រែង អភិវឌ្ឍន៍ នូវសង្គមគ្រូសារ សង្គមមនុស្ស សង្គមជាតិ និង​ពិភព​លោក​​ទាំងមូល។ ចំនុចខាងលើនេះហើយជាចំនេះដឹងពិតៗតែងតែរមែងជាទ្រព្យសម្បត្តិអមតៈ យូអង្វែង ឋិតថេរជេរកាលប្រើច្រើនរមែងរីកចំរើនកើនឡើងជាដរាប។ តាមសំដីរបស់កញ្ញា រស់ សុភាព និស្សិតផ្នែកទំនាក់ទំនងសង្គមឆ្នាំទី២ បានឲ្យដឹងថា នាងមានអារម្មណ៏សប្បាយរីករាយណាស់ នូវពេលដែលសាលាបង្កើតកម្មវិធី កីឡា​ពណ៌​ នេះឡើងដើម្បីឲ្យយុវជន បញ្ចេញនូវសម្ថភាព ដើម្បី​ឲ្យ​ពួក​គេគេច​ផុត​ពី​គ្រឿង​​ញៀន។ សរុបសេចក្តីមកកម្មវិធីនេះធ្វើអោយសិស្សានុសិស្សមានភាពសាមគ្គីភាព​ ភាព​ក្លា​ហាន​ តស៊ូ មានវិន័៏យមានកាតព្វកិច្ច មានទំនួលខុសត្រូវ មានសីលធម៌ សុជីវធម៌ ចរិយា​ធម៌ គុណធម៌​ និងភាពជាបុគ្គលដែលមានសម្ថភាព និងបទពិសោធន៏។ ហើយលោកឪពុកយូជីន​បានបញ្ជាក់ទៀតថា លោក​សប្បាយ​រីករាយណាស់​ពេល​បាន​​​​ឃើញសិស្ស​ និសិ្សតចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងសកម្មភាពលេងកីឡា ដោយ​គ្មាន​ការ​គុំ​គួន ព្រម​ទទួល​យក​ការ​ចាញ់​ ឈ្នះដោយសន្តិវិធី។ ហើយ​លទ្ធផល​នៃ​ការ​ប្រកួត​កីឡាគឺ ក្រុមពណ៌ស៊ីជំពូ ទទួលបានជ័យលាភី ចំនាត់ថ្នាក់លេខ ១ ក្រុម​ពណ៌​លឿង ​ទទួលបានជ័យលាភីលេខ ២ ក្រុមពណ៌ក្រហមទទួលបានជ័យលាភីលេខ ៣ និងក្រុមពណ៌ខៀវទទួលបានជ័យលាភីលេខ ៤។

Read More

កូរ៉េខាងជើង គម្រាមចេញ សកម្មភាពទំាងអស់ ប្រឆំាងនឹងអាមេរិក

នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី២៤ ខែមករា ប្រទេសកូរ៉េខាងជើង បាននិយាយថា ការបាញ់ បង្ហោះគ្រាប់ មីស៊ីល ថែមទៀត រួមទំាងការចាប់ផ្តើម សាកល្បងនុយក្លេអ៊ែរ កម្រិតខ្ពស់ គឺចង់ សំដៅលើសត្រូវដ៏ មុតស្រួច របស់ខ្លួន គឺសហរដ្ឋរដ្ឋអាមេរិកផ្ទាល់តែម្តង។ គណៈកម្មាធិការការពារជាតិ កូរ៉េខាងជើង បានរិះគន់លើដំណោះស្រាយ ដែលបានអនុម័ត ដោយ ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ កាលពី ថ្ងៃអង្គារ ក្នុងការថ្កោលទោស កូរ៉េខាងជើងនូវការបាញ់បង្ហោះផ្កាយរណបកាលពីពេលថ្មីៗនេះ។ នៅក្នុង សេចក្តីថ្លែងនោះ បានបញ្ជាក់ថា «យើងមិនលាក់នោះទេចំពោះការបាញ់បង្ហោះ ផ្កាយរណបផេ្សងៗ ពីគ្នា ទំាងមីស៊ីលរយៈចម្ងាយឆ្ងាយ នឹងត្រូវចាប់ផ្តើមឡើង រួមទំាង ការសាកល្បងនុយក្លេអ៊ែរនុយក្លេអ៊ែរ កម្រិត ខ្ពស់ ដែលនឹងត្រូវចាប់ផ្តើមនៅតំណាក់កាល បន្ទាប់នេះ ដើម្បីប្រឆំាងនឹងអាមេរិក ដែលជាសត្រូវដ៏មុត ស្រួច របស់ប្រជាជនកូរ៉េ​​ នឹងមិនមានកិច្ចចរចា ៦ភាគី រួមទំាងការ ចេញសេចក្តីថ្លែង ការណ៍ រួមនៅថ្ងៃទី១៩ ខែកញ្ញាខាងមុខនេះទៀតនោះទេ ខណៈដែល ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ យូអិន កំពុង កាត់បន្ថយអនុភាពខ្លួនទៅជាអង្គការមួយដែលលំអៀង និងគ្មានតុល្យភាពផងដែរ»។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍នោះបន្តថា «យើងនឹងចាត់វិធានការគ្រប់រូបភាពទំាងអស់ ដើម្បីអង្អាក់ នយោបាយរបស់ សត្រូវ ដែលបាញ់ឆ្ពោះមកលើកូរ៉េខាងជើង ដែលជាការស្វះស្វែងដោយ អាមេរិក និងកងកម្លំាងទុច្ចរិតផ្សេង ទៀត ក្រោមការដឹកនាំដោយអាមេរិក ដើម្បីការពារ បូរណភាពទឹកដី និងជាតិរបស់យើង»។ ពាក់ព័ន្ធនឹងការផ្ទុះកំហឹងរបស់ប្រទេសកូរ៉េខាងជើងគឺ បន្ទាប់ពីក្រុម ប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលមានសមាជិក ១៥ប្រទេស បាន អនុម័តកាលពីថ្ងៃអង្គារ លើ ដំណោះស្រាយលេខ ២០៨៧ ដែលតម្រូវឲ្យប្រទេសមួយនេះ ត្រូវ អនុវត្តន៍តាមគ្រប់ ដំណោះស្រាយទំាងអស់ ដែលបានអនុម័តដោយក្រុមប្រឹក្សា និងមិន អនុញាតសាកល្បងបច្ចេកទេស ការបាញ់បង្ហោះមីស៊ីល ណាមួយ នោះទេ។

Read More

សិក្ខាសាលាស្តីអំពីវីជ្ជាជីវៈអ្នកសារព័ត៌មាននៅមជ្ឈមណ្ឌលបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ ដុន បូស្កូខេត្តកែប

នៅ​​ថ្ងៃ​​ទី​​១០​​ និង​​​ ១១​ ​ខែ​ ​មករា ​ឆ្នាំ​​​២០១៣​ មជ្ឈម​ណ្ឌល​​បណ្តាល​​វិជ្ជា​​ជីវៈ​ ​ដុន​ ​បូស្កូ​​ខេត្ត​​កែប​​បាន​​រៀប​​ចំ​​ធ្វើ​​សិក្ខា​​សាលា​​មួយ​​ស្តី​​អំពី​​វិជ្ជា​​ជីវៈ​​អ្នក​​សារព័ត៌មាន​​។​​សិក្ខា​​សា​​លា​​​​នេះ​​ មាន​​កា​រ​​ចូល​រួម​​ពី​​លោក​​​ ឃួន​​ ណារីម​​​ ជា​​អ្នក​​ការ​សែត​​មក​ពី​​ ខេម​បូឌា​​ ដេលី​លោក​​ឪពុក​​សំណាង​​ ជា​​ Don ​​Bosco ​​Cambodia​ ​Communicator​ ​ លោក​​​ Dr.​ ​Charles​ Schwietert​​ ជា​​អ្នក​​ការ​សែត​​មក​​ពី​​ប្រទេស​ ​ហូឡង់​​ អ្នកស្រី​ ​Maria​ ​Diaz​ ​Ruiz​ ​ជា​​អ្នក​​ Radio​​​​​​​ online​​ ​Expert​​ និង​​ សិស្សា​​នុសិស្ស​​ផ្នែក​​ទំនាក់​​ទំនង​​សង្គម​​​នៃ​​​សាលា​​​បច្ចេក​​ទេស​​ ដុន​​ បូស្កូ​​ក្រុង​​ព្រះ​សីហនុ​​ និង​​​ សិស្សា​​​នុ​សិស្ស​​​ផ្នែក​​​ទំនាក់​​ទំនង​​សង្គម​​នៃ​​មជ្ឈម​​ណ្ឌល​​​បណ្តាល​​វិជ្ជា​​ជីវៈ​ ​ដុន​​ បូស្កូ​​ខេត្ត​​កែប​​។​ ​ក្នុង​​ការ​​ធ្វើ​​សិក្ខា​​សាលា​នេះ​​ វាគ្មិន​បាន​ចែក​​​​​​​​​រំ​លែក​នូវ​បទ​​ពិសោធ​ដែល​ពួក​គាត់​ធ្លាប់​ជួប​ប្រទះ​នៅ​ពេល​កំពុង​យក​ព័ត៌មាន​ ព្រ​ម​​​ទាំង​មាន​ការ​ចូល​រួម​ចោទ​សួរ​សំនួរ​ពី​សិស្សា​នុសិស្ស​ទៅ​វាគ្មិន​ ហើយ​បន្ទាប់​ពី​ ​​ប​ញ្ច​​ប់​​​​​​​​សិក្ខា​សាលា​ នៅរាត្រីថ្ងៃទី១១ខែមករា ឆ្នាំ២០១៣​ វេលាម៉ោង ២០‍:០០នាទី​​ វាគ្មិនបានប្រគល់វិញ្ញាប័ណ្ណប័ត្របញ្ជាក់ការសិក្សាដល់សិស្សានុសិស្សគ្រប់រូប។

Read More

អាយ៉ៃកំប្លែង ព្រហ្ម ម៉ាញ

អាយ៉ៃកំប្លែង ព្រហ្ម ម៉ាញ

ថានៅលើឪ

តម្រូវការក្រពះ

គាត់ខ្លាចតែគាត់ក្លាហាន

Read More

Goodbye Cambodia (ព្រះរាជនិពន្ធ)

ក្បួនដង្ហែរព្រះបរមសពរបស់សម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ

ប្រវិត្តសាស្រ្តខ្មែរសម័យបូរាណ

ការរំរលឹកពីប្រវត្តិខ្មែរក្រហម

រឿងក្តីខ្មែរក្រហមនៅកម្ពុជា

ការសម្លាប់មហាជនកម្ពុជា

ខ្មែរក្រហមកុម្មុនីស្ត ថ្ងៃ ១៧ មេសា ១៩៧៥ ភាគ ៥

ភ្នំពេញទីក្រុងខ្មោច

កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ

សំណុំរឿង០០២-នួនជា១៣ធ្នូ២០១១-វគ្គ២

Read More

វីធីសា្រស្ដ ជួយកាត់បន្ថយរោគ ដាច់សរសៃឈាមក្នុងខួរក្បាល

យោង​តាម​ប្រពភ​ព័ត៌មាន​ចិន ​ស៊ិនហួ​ បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា​ ការ​​​ទទួល​ទាន​អាហារ​ណា​ដែល​ មិន​សូវសម្បូរ​ជាតិ​ខ្លាញ់​​ច្រើន​​ អាច​​​ជួយកាត់បន្ថយ​​រោគ​​ ដាច់សរសៃឈាម​ក្នុង​ខួរក្បាល​ បាន​មួយ​​កម្រិតតូច​។​
តាម​សិក្សាស្រាវ​ជ្រាវ​ បាន​​ឱ្យដឹងថា​ ពលរដ្ឋ​ដែល​ចូលចិត្ដ​ទទួលទាន​ ទឹក​ដោះគោ​ដែល​មាន​ជាតិ​ខ្លាញ់​​ទាប​​ ពួក​​គេ​​អាច​​​ទទួល​​បាន​ប្រយោជន៍​ យ៉ាង​ច្រើន ​ ដោយ​អាច​ជួយ​​កាត់ ​បន្ថយ​រោគ ​ដាច់​សរសៃ​ឈាម​ក្នុង​ខួរ​ក្បាល​​បាន​។ យោង​តាម​ការ​ធ្វើ​​ស្ថិតិ​បាន​ឲ្យដឹងថា​ ពលរដ្ឋ​ជិត​​ ៧៥,០០០នាក់​ ក្នុង​នោះ​មាន​ អាយុ​ចន្លោះ​ពី​ ៤៥ឆ្នាំ​ ទៅ​ ៨៣ឆ្នាំ ​ដែល​មិន​មាន​រោគ​បេះដូ​ង ​​ដាច់​សរសៃ​ឈាម​ក្នុង​ខួរក្បាល​ និង​មហារីក​ឡើយ​ ដោយ​លទ្ធផល​ដែល​ ទទួល​បាន​ពី​ការ​ហូបចុកអាហារ ​និងភេសជ្ជៈ​ ដែល​មាន​ជាតិ​ខ្លាញ់​​ទាប​ ជា​ប្រចាំថ្ងៃ​។​
តួ​លេខ​បាន​បង្ហាញ​ឱ្យ​ដឹងថា​ ក្នុង​អំឡុង​​​ពេល​១០​ឆ្នាំ​មក​នេះ​ អ្នក​កើតរោគ​ ដាច់​សរសៃ​ឈាម​ បាន​កើន​ឡើង​ដល់​ ៤,០៨៩នាក់ ​ដែល​ក្នុង​នោះ​មាន​ស្ដ្រី​ ១,៦៨០នាក់ ​ និង​បុរស​ ២,៤០៩នាក់​ ។​
ហេតុ​ដូច្នេះ​ហើយ​ សូម​ប្រិយមិត្ត​បរិភោគ​អាហារ​ណា​ដែល​ មាន​ជាតិ​ខ្លាញ់​ទាប​ ជា​ពី​សេស​គឺ​ទឹក​ដោះ​​គោ​ឆៅ​។​

Read More

សុបិន្តរៀងខ្លួន

ពីរ​​នាក់ប្តី​ប្រពន្ធ​បន្ទាប់​ពី​រៀបការ​រួច​ ប្តី​តែង​តែ​ចេញ​ទៅ​រកស៊ី​ នៅ​បរទេស​ ៣​ខែ​ទើប​មក​ផ្ទះ​ម្តង​។​
ថ្ងៃ​មួយ​ប្តី​ក៏​វិល​ត្រឡប់​មក​ផ្ទះវិញ​ បែក​គ្នា​យូរ​ខែ​ ពីរ​​នាក់​ប្តី​ប្រពន្ធ​បាន​រួមរ័ក្ស​គ្នា​អស់កម្លាំង ​ក៏​ដេក​លង់​លក់​លាយ​លំ​ទៅ​ដោយ​ សុ​បិន្ត​ផ្តេស​ផ្តាស់​រៀង​ៗ​ខ្លួន​។ ​ជួនយប់នោះមានភ្លៀងខ្យល់ខ្លាំងក៏បក់បង្អួចរបើក ប៉ះទង្គិចនឹងជញ្ចាំងបណ្តាលឲ្យប្តីភ្ញាក់ ក៏ច្រលំមាត់ថា “មិនស្រួលហើយប្តីអូនមកទាន់ហើយ”។
ប្រពន្ធក៏ច្រលំមាត់ថា “មិនអាចទេ គាត់ទៅរកស៊ីនៅបរទេស ៣ខែទើបមកផ្ទះម្តង”៕

Read More

រមណីយដ្ឋានភ្នំដា​

រមណីយ​​​ដ្ឋាន​​​​ភ្នំ​​​ដា​ជា​​ប្រវត្តិសាស្រ្ត​​មួយ​​មាន​​កំរិត​​ចំណាស់​​ជាង​​គេ​​ក្នុង​​ចំនោម​​រមណីយដ្ឋាន​​ទេស​​ចរណ៏​​​​ ​ទាំង​​ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា​ ជា​ផែន​ទី​ចំណាស់​ចំបង​នៃ​នរគ​គោកធ្លក​ស្ថិត​នៅ​ ឃុំ​គោក​ធ្លក ​ស្រុក​អង្គរបូរី​​ ខេត្ត​តាកែវ​មាន​ចំងាយ​ ១០២​គ.ម​ ដោយ​ប្រើ​រយៈ​ពេល​ ៣​ ម៉ោង​ពី​រាជ​ធានី​ភ្នំពេញ​ដោយ​​កាត់​តាម​ស្រុក​សំរោង​ ស្រុក​ព្រៃកប្បាស​ និង​ ស្រុក​អង្គរបូរី​។​ ប៉ុន្តែ​បើ​យើង​ធ្វើ​ដំណើរ​ពី​ទី​រួម​ខេត្ត​មាន​ចំងាយ​ ២៤​ គ.ម​ ក្នុង​រដូវ​វស្សា​ត្រូវ​ធ្វើ​ដំណើរ​តាម​ផ្លូវ​ទឹក​ ដោយ​ជិះ​​​កាណូត ​ត្រូវ​ប្រើ​រយៈ​ពេល​ ២​ ម៉ោង​ ។​ ប្រា​​សាទ​ភ្នំ​ដា​ បាន​ស្ថាបនា​នៅ​លើ​កូន​ភ្នំ​តូច​មួយ​នៅ​សតវត្សទី​៦​ស្តេច​ស្ថាបនិក​ប្រហែល​ស្តេច​ចុង​សម័យ​នរគភ្នំ​ ព្រះនាម​រុទ្រ្ទវរ័ន្ម​តាម​ការ​បញ្ជាក់​របស់​លោកតា​ មីប្រីណូ​​ ប្រវត្តិវិទូ​ បារាំង​។​ប្រាសាទ​ភ្នំ​នេះ​ ធ្វើ​អំពី​ថ្ម​បាយក្រៀម​ ពុំ​មាន​កំផែង​ព័ន្ធ​ជុំវិញ​ទេ​ ហើយ​បែរ​មុខ​ទៅ​ទិស​ខាង​ជើង​ កំ​ពូល​ប្រាសាទ​ត្រូវ​បាក់​បែក​មួយ​ផ្នែកធំ​ វ័ន្ត​ដែល​រចនា​ជា​រឿង​ កូ​សមុទ្រ​ទឹកដោះ​ក៏​បាន​បាក់​បែក​ជាពីរ​ផ្នែក​មួយ​ទៀត​បង្ហាញ​ពី​ព្រះវិស្នុ​ កំពុង​ផ្ទុំ​នៅ​លើ​ត្រឹម​។​នៅ​ចង្កេះ​ភ្នំ​មាន​រូប​ ​សិប្បនិមិត្ត​ចំនួន​ ៥​ ដែល​បង្ហាញ​ពី​រចនា​បទ​ភ្នំដា​ ហើយ​រូង​មួយ​ក្នុង​ចំណោម​រូង​ទាំង​ប្រាំ​ ត្រូវ​បាន​គេ​ប្រើ​ប្រាស់​ជា​ឈាបនដ្ឋាន​ក្នុង​ចន្លោះឆ្នាំ​ ១៩៧៥_១៩៧៩​ ។​នៅ​ប៉ែក​និរតី​នៃ​ប្រាសាទ​ភ្នំដា​ ចំងាយ​ប្រមាណ​ ៥០០ម​ មាន​ប្រាសាទ​មួយទៀត​ ដែល​ស្ថាបនា​អំពី​ថ្មភក់​ពីរ​ជាន់​ បែ​មុខ​ទៅ​ទិស​ខាង​ជើង​មាន​ទ្វារ​​មួយ​ និង​បង្អួច​ ៥​ តាម​រចនាបទ​បែប​ឥណ្ឌា​មានឈ្មោះ​ អាស្រមមហាឥសី​។​ ក្នុង​រយៈ​ពេល​កន្លង​មក​ដោយសារតែ​មូលហេតុ​ សង្គៀម​ជាង​ពីរ​ទសវត្ស​ ផ្លូវ​តភ្ជាប់​ទៅ​ស្រុកអង្គរបូរី​ ត្រូវ​បាន​ខូច​ខាត់ ​ស្ទើ​ទាំង​ស្រុង​បង្ករ​អោយ​លំបាក់​យ៉ាង​ច្រើន​ក្នុងការ​ ធ្វើ​ដំណើរ​ទៅ ​កាន់​រមណីយដ្ឋានភ្នំដា​ដោយ​តំបន់​មាន​ស្ថានភាព​លិច​ទឹក​ ។​ ប៉ុន្តែ​អាស្រ័យ​ដោយ​មាន​គោល​បំណង​ស្វែងយល់​ ចង់​ចេះ​ ចង់ដឹង​អំពី​សក្តានុពល​ភាព​វប្បធម៌​​នាសម័យ​កោះគោកធ្លក​នោះ​ ភ្ញៀវទេសចរណ៏​ប្រវត្តិសាស្រ្ត​ជាតិ​ និង​អន្តរជាតិ​បាន​ពុះពា​រ​មិន​ខ្លាច​នឿយហត់​ចូល​ទៅ​ទស្សនា​យ៉ាង​ហូហែរ​ដើម្បី​ធ្វើ​ការ​ស្រាវ​ជ្រាវ​ អំពី​ស្នាដៃ​ដែល​ជា​កេរ៌​ដំនេលដ៏​ល្បីល្បាញ​ នៃ​បុព្វបុរស​ខ្មែរ​​យើង​ពី​ជំនាន់ដើម​។​ ក្រោយ​ឆ្នាំ​១៩៧៩​ អាជ្ញាធរ​ខេត្តតាកែវ​ បាន​កសាង​ផ្លូវ​ទឹក​មួយ​ឈ្មោះ​ ប្រលាយលេខ១៥​ចេញ​ពី​ទី​រួម​ខេត្ត​តាកែវ​ទៅ​កាន់​ស្រុកអង្គរបូរី​ ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​លក្ខណៈ​ស្រួល​មួយ​កំរិត​ ។​ ប៉ុន្តែ​កំណាត់​ផ្លូវ​ពី​អង្គរបូរី​ទៅ​ភ្នំដា​ នៅ​តែ​ជួប​​ការ​លំបាក​ដដែល​ ហើយ​នៅ​រដូវ​ទឹក​ឡើង​តំបន់​នោះ​ក្លាយ​​​ទៅ​ជា​តំបន់​លិច​ទឹក​ លើក​លែង​តែ​ភ្នំដា​ និង​ភ្នំ​អង្គរបូរី​ ។​ ពេល​ដែល​លំបាក​ធ្វើ​ដំនើរ​ទៅ​កាន់​ភ្នំ​ដា​ជាង​​គេ​ គឺ​នៅ​ខែ​ស្ទើរ​ទឹក​ស្ទើរគោក​។​

Read More

ប្រវត្តិនៃសិល្បៈ

ពាក្យ សិល្បៈ (សំស្រ្តឹត) រឺ សិប្បៈ (បាលី) សំដៅយកកាងារផ្សេងៗជំនាងហត្ថកម្មគ្រប់បែបយ៉ាងដែលមាន សិល្ប៏ ​ពោលគឺធ្វើអោយមនុស្សចាប់ចិត្ត ចាប់អារម្មណ៏ចង់មើល ចង់ឃើញ ចង់ស្តាប់។ សិល្បៈមានច្រើនប្រភេទណាស់ ដូចជាសិល្បៈរបាំ ចំរៀង ភ្លេង ល្ខោន កុន ចំលាក់ គំនូរ សំណង់ សូនរូប ។ល។ ដោយសិល្បៈមាននៃទូលំទូលាយហើយច្រើនប្រភេទបែបនេះ យើងពុំបាន លើកយកមកអធិប្បាយអោយបានសព្វគ្រុបទេយើងគ្រាន់តែលើកយកតែលក្ខណៈសំខាន់ៗ​ នៃសិល្បៈខ្មែរបូរាណខ្លះមកបង្ហាញប៉ុនណ្ណោះ។ ១.សញ្ញាណនៃស្ថាបត្យកម្ម ក.សម្ភារៈសំណង់និងវិវត្តន៏សំណង់ គេដឹងច្បាស់ថា សិល្បៈសំណង់ប្រាសាទបូរាណ​ខ្មែរតាំងពីសម័យហ្វូនណនមកម្ល៉េះហើយស្នាដៃសិល្បៈ​ នេះចេះតែវិវត្តន៏ហូរហែមករហូតដល់សម័យបាយ័ន។ដើម្បីសំរួលដល់ការសិក្សាគេនិយមចែក សិល្បៈជារ​ចនាបថ (ស្តាយ) ដោយយកឈ្មោះប្រាសាទសំខាន់ៗមកដាក់ឈ្មោះរចនាបថទាំងនោះដូចតទៅ៖ ១.រចនាបថភ្នំដា(ស.វ.ទី​ ១ដល់៦) ២.រចនាបថសំបូ(ពាក់កណ្តាលទី១នៃស.វ.ទី​ ៧) ៣.រចនាបថព្រៃក្មេង(ពាក់កណ្តាលទី២នៃស.វ.ទី​ ៧) ៤.រចនាបថកំពង់ព្រះ(ស.វ.ទី​ ៨) ៥.រចនាបថគូលែន(ពាក់កណ្តាលទី១ស.វ.ទី​ ៩) ៦.រចនាបថព្រះគោ(១ភាគ៤ចុងក្ោយនៃស.វ.ទី​ ៩) ៧.រចនាបថបាខែង(ចុងស.វ.ទី​ ៩និងដើមស.វ.ទី១០) ៨.រចនាបថកោះកែ(១ភាគ៤ទី២នៃស.វ.ទី​ ១០) ៩.រចនាបថបន្ទាយស្រី(ពាក់កណ្តាលទី២នៃស.វ.ទី​ ១០) ១០.រចនាបថឃាំង(ចុងស.វ.ទី​ ១០នៃស.វ.ទី១១) ១១.រចនាបថបាពួន(ពាក់កណ្តាលទី២ស.វ.ទី​ ១១) ១២.រចនាបថអង្គរវត្ត(ពាក់កណ្តាលទី១នៃស.វ.ទី​ ១២) ១៣.រចនាបថបាយ័(ពាក់កណ្តាលទី២នៃស.វ.ទី​ ១២និងដើមស.វ.ទី១៣)

Read More

ប្រវត្តិអ៊ីនធឺណេត

ប្រ​វត្តិ​នៃ​​អ៊ីន​ធឺ​ណេត​បាន​ចាប់​ផ្ដើម​នៅ​ក្នុង​ទស្សវត្ស​ឆ្នាំ​​ ១៩៥០​ និង​ឆ្នាំ​១៩៦០​ ជា​មួយ​និង​ការ​អភិវឌ្ឍន៍​ នៃកុំព្យូទ័រ​ ។ ​ការ​ចាប់​ផ្ដើម​នេះ​ជា​មួយ​ និង​ការ​​ទំនាក់ទំនង​មួយ​ទល់​នឹងមួយ​ រវាង កុំព្យូទ័រមួយទៅកុំព្យូទ័រមួយ​ , ហើយ​បាន​ពង្រីក​ ទៅ​ជាកា​រ​ភ្ជាប់​មួយ​ទៅមួយរវាង​ កុំព្យូទ័រហើយនិងប្រពន្ធ័ស្រាវជ្រាវបានយ៉ាងរហ័ស សំនុំបានបិទនូវបណ្ដាញដូចជា ARPANET Mark នៅឯ​ NPL ក្នុង ចក្រភពអង់គ្លេស​ CYCLADES,គុណូបបណ្ដាញ,ធីមណេត, និងតេលេណេត ត្រូវបាន​អភិវឌ្ឍ​នៅចុងទស្សវត្ស ឆ្នាំ ១៩៦០ និងដើមទស្សវត្ស ឆ្នាំ១៩៧០​ ការប្រើពិធីសារផ្សេងគ្នា។ ARPANET គឺវានៅដោយឡែកពីគ្នា ក្នុងការនាំទៅរក ការអភិវឌ្ឍន៍ នៃពិធីសារ សំរាប់បណ្ដាញ​អ៊ីនធើណេត ,ដែលបំបែកបណ្ដាញពហុគុណ អាច ចូលរួមទាំងអស់គ្នា ពីបណ្ដាញមួយទៅបណ្ដាញមួយ។ វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវអន្តរជាតិ ស្ទានហ្វត (Stanford) ឡានដឹកជញ្ជូនឯកសារ ជាវិធីសាស្ត្រលើកដំបូងបី។ ក្នុងឆ្នាំ១៩៨២សារ​របស់អ៊ីនធើណេត​ (TCP/IP)ត្រូវបានធ្វើអោយបមាណីយកម្ម ហើយនិង​ គំំនិតនៃ បណ្ដាញពិភព​លោក​ដ៏​ទូ​លាយ​​ នៃ ការដាក់ខ្សែប្រទាក់គ្នា របស់បណ្ដាញ​ TCP/IP ត្រូវបានស៊កបញ្ចូល​។ ការស៊កចូលទៅ ARPANET បានពង្រីកក្នុងឆ្នាំ ១៩៨១ នៅពេលមូលនិធិវិទ្យាសាស្ត្រជាតិ(NSF) បានអភិវឌ្ឍបណ្ដាញវិទ្យាសាស្ត្រកុំព្យូទ័រ (CSNET) ហើយចាប់ផ្ដើមក្នុង​ឆ្នាំ​១៩៨៦ក្នុងពេលដែល NSFNET បានតៀបចំស៊កទៅក្នុង ទីកុំព្យូទ័រធំ ក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិច​ ពីការស្រាវជ្រាវនិងការរៀបចំការអប់រំ​​​។​អ្នក​ ផ្ដល់សេវាកម្មខាងជំនួញអ៊ីនធើណេត​ (អាយ អែស ភី អែស) បានបង្ហាញនៅក្នុងទស្សវត្សឆ្នាំ១៩៨០ និងទស្សវត្សឆ្នាំ ១៩៩០ ។ ARPANET បានដាក់អោយប្រើការនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩០ ។អ៊ីនធើណេតត្រូវបានគេយកវាធ្វើជាជំនួញក្នុងឆ្នា១៩៩៥ ពេល NSFNET ត្រូវ បានដាក់អោយប្រើការ,ការផ្លាស់ប្ដូរ​ ការកំនត់ចុងក្រោយ លើការប្រើបា្រស់អ៊ីនធើណេតសំរាប់ជាចរាចរណ៍ជំនួញ ។ មូស៊ីឡា ហ្វាយអឹហ្វក់ (Mozilla Firefox) និង អ៊ីនធើណេតអ៊ិចហ្លរឺរ (Internet Explorer) ជាគេហទំព័រ ដែលគេ និយមប្រើជាងគេ នៅលើពិភពលោកនេះ​ តាំងពីពាក់កណ្ដាលទស្សវត្ស ឆ្នាំ១៩៩០ អ៊ីនធើណេត មានការប៉ះទង្គិចយ៉ាងខ្លាំង ទៅលើវប្បធម៌និង ជំនួញ,រួមបញ្ចូលទាំងការ​កើតឡើង នៃការទំនាក់ទំនងយ៉ាងឆាប់រហ័ស តាមរយៈសារអេឡិចត្រូនិច​, សារឆាប់រហ័ស ,សំលេង តាមសារអ៊ីនធើណេត​ (វី អូ អែល ភី)​ "ទូរសព្ទ័",ទំនាក់ទំនងតាមរយៈវីឌីអូទៅវិញទៅមក​​ ,និងពិភព ធំទូលាយ នៃការទាក់ទង​ ជាមួយាការពិភាក្សា​ សមោសរដ្ឋ​, ប្លក់ ,បណ្ដាញទំនាក់ទំនង ,ហើយនិងការបើកទីកន្លែង សំរាប់ទីផ្សារ។ ការស្រាវជ្រាវ និងការអប់រំសហគមន៍ បន្ត ទៅរកការអភិវឌ្ឍន៍និង​ប្រើបណ្ដាញអោយរីកចំរើនទៅមុខ ដូចជាNSF គឺវាមានល្បឿនខ្ពស់ បណ្ដាញសេវាកម្មរឹងមាំ ​។​ចំនោមការកើនឡើង នៃទិន្នន័យ ត្រូវបានបញ្ជូនល្បឿនខ្ពស់ទៅៗលើបណ្ដាញសរសៃអុបទិក ​នៅកំរិតមួយជីហ្កាបៃក្នុងមួយវិនាទី ,១០ ជីហ្កាបៃ ក្នុងមួយវិនាទីឬ ក៏ច្រើនជាងនេះ ។អ៊ីនធើណេតនៅតែបន្តលូតលាស់ ,បន្តការលូតលាស់ធំជាងមុន នៃការទទួលពត៌មាន និង​ចំនេះដឹង មុខជំនួញ ,ការកំសាន្ត និងបណ្ដាញសង្គម។ វាត្រូវបាន​ ប៉ាន់ស្មានថា ក្នុងឆ្នាំ១៩៩៣ អ៊ីនធើណេត ប្រើតែ១% ប៉ុណ្ណោះនៃការស្រាវជា្រវ ពត៌មានឆ្លងតាមទូរគមនាគមន៍ទៅវិញទៅមក ,ដោយ២០០០​​​តួរលេខនេះបាន លួតប្រហែល ៥១% ហើយនិង ឆ្នាំ២០០៧ ជាង៩៧% ដែលការទំនាក់ទំនង គ្នាទៅវិញទៅមកការផ្ដល់ពត៌មាន តាមអ៊ីនធើណេត។

ការរៀបចំជាមុន

អ៊ីនធើណេតមានអ្នករៀបចំទុកជាមុន​ ដែលបានកំនត់ថ្ងៃខែ ក្នុងសត្សវត្សទី១៩ ,ជាពិសេស ប្រពន្ធ័ទូរលេខ ,មុនសត្សវត្សនេះទៅទៀតអ៊ីនធើណេតបានក្លាយជា ការប្រើប្រាស់មួយដ៏ធំទូលាយ ក្នុងពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ ទស្សវត្សឆ្នាំ១៩៩០ ។គំនិតនៃ ការទំនាក់ទំនងទិន្នន័យ - ការបញ្ជូនទិន្នន័យរវាងពីរកន្លែងផ្សេងៗគ្នា,ភ្ជាប់តាមរយៈអសនីចុម្ពិត ជាមធ្យម ,ដូចជាវិទ្យុ ខ្សែអគ្គិសនីមួយ - ការបង្ហាញ កុំព្យូទ័រមុនកាលកំនត់។ ដូចជាប្រពន្ធ័ទំនាក់ទំនង ជា​តួរយ៉ាង​ការកំនត់ពីទំនាក់ទំនងមួយទៅមួយ រវាង ឧបាយ កលពីរចុងក្រោយ។ប្រពន្ធ័ទូរលេខ និង​ម៉ាស៊ីនទូរលេខអង្គុលីលេខ អាច ចាត់ទុកជា ការរៀបចំគំរោងទុកជាមុន នៃការ​ទំនាក់ទំនងដ៏ល្អនេះ។កុំព្យូទ័រ បានប្រើយ៉ាងឆាប់រហ័ស​ ក្នុងប្រពន្ធ័បច្ចេកវិទ្យា ក្នុងពេលដែលការទំនាក់ទំនងបានអនុញ្ញាតិ រវាង ការអនុវត្តន៍ចំនុចកណ្ដាលនៃក្រុម និង​ តំបន់ នៅខាងចុង​ ។ នៅពេលបច្ចេកវិទ្យា បានវិវត្តន៍ ,ប្រពន្ធ័ថ្មី បានបែងចែក អោយការទំនាក់ទំនង កាន់តែឆ្ងាយទៅៗ (សំរាប់ចុងម្ខាងទៀត) រឺក៏ ល្បឿនខ្ពស់ (សំរាប់បែងចែក​ប្រពន្ធ័អ៊ីនធើណេតតាមខ្សែ)ដែលវាមានសារសំខាន់សំរាប់ប្រពន្ធ័មែនហ្វែមកុំព្យូទ័រ ។ការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាទាំងនេះ វាជា លទ្ធភាពការផ្លាស់ប្តូរ ទិន្នន័យ ( ដូចជា សំណុំរឿង​ច្រើន)រវាងកុំព្យូទ័រផ្សេងៗ ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការទំនាក់ទំនងពីមួយទៅមួយ ត្រូវបានកំនត់,ពេលដែលវាមិនអនុញ្ញាតិ សំរាប់អោយយើង ទំនាក់ទំនងដោយផ្ទាល់ រវាងការរំលោភ បំពានទៅលើប្រពន្ធ័ផ្សេង, ការទាក់ទងជាការសំខាន់ណាស់។ បច្ចេកវិទ្យាចាត់ត្រូវបានចាត់ទុកជា ការទាក់ទងដែលជៀសមិនរូច វាសំខាន់សំរាប់ខាង​ យុទ្ធិសាស្ត្រសំរាប់ទាហានប្រើប្រាស់ផងដែរ,ពីព្រោះវាគ្មានការផ្លាស់ប្តូរគ្នាសំរាប់ការទំនាក់ទំនងក្នុងករណីវាយប្រហារ នៃក្រុមទាហាន។ ក្នុងខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៦២ , ឡៃគ្លីដឺរ៍ និង វែលដិន ខ្លាក បានបោះពុម្ពផ្សាយ ក្រដាស ការទំនាក់ទំនងកុំព្យូទ័រ តាមអ៊ីនធើណេត វាជា ពិពណ៍នាជាលើកដំបូង នៃ បណ្ដាញទៅថ្ងៃ​អនាគត។

ក្នុង ខែតុលាឆ្នាំ១៩៦២ , ឡៃគ្លីដឺរ៍ ត្រូវបានជួលដោយ ចេក រូអ៊ីណា ជា នាយក នៃ ការិយាល័យ វិធីអភិវឌ្ឍន៍ ពត៌មានដែលកើតឡើងថ្មីៗ (អាយ ភី ធី អូ) ជាមួយនឹង​ ដាផា ,ជាមួយអាណត្តិ ដើម្បីទំនាក់ទំនងគ្នាទៅវិញទៅមក ក្នុងផ្នែកការពារ ផ្នែកសំខាន់នៃកុំព្យូទរ័ នៅឯ ភ្នំឈី យីន​ នៅសហរដ្ឋ , ពហុកោណ , និង អែស អេ ស៊ី អេច ឃ្យូ ។ ដែលនោះគាត់បាន កំនត់ទ្រង់ទ្រាយ ក្រុមជាផ្លូវការមួយ ជាមួយ ដាផា ជា ការ​ស្រាវជ្រាវកុំព្យូទរ័ឆ្ងាយៗ ។គាត់បាន ចាប់ផ្ដើម ដោយការសរសេរ ពិពណ៌នា រៀបចំបណ្ដាញទៅ​ជា បុគ្គលិក អា ភី ធី អូ ,អ្នកដែលគាត់បានហៅថា"សមាជិកសាខា នៃ បណ្ដាញកុំព្យូទ័រ ផ្កាយ"។ពេលដែលផ្នែកមួយ នៃពត៌មាន អភិវឌ្ឍន៍​មុខងារការិយាល័យ ,បណ្ដាញបីដែលនៅនាយម្ខាងទៀត បានដាក់ៈមួយសំរាប់អភិវឌ្ឍន៍សារជីវកម្មក្នុង សាន់តាម៉ូនីកា,មួយសំរាប់គំរោងGenie នៅឯសកលវិទ្យាល័យ​កាលីហ្វញ៉ា ,ប៊ើកឃ្លីតលី​ហើយមួយទៀត សំរាប់គំរោងប្រពន្ធ័ចែកចាយ ដែលមានភាពត្រូវគ្នា នៅក្នុងរដ្ឋម៉ាសាឈូសេត នៃវិទ្យាស្ថាន បច្ចេកវិទ្យា(អែម អាយ ធី)។ឡៃគ្លីដឺរ៍ បានពិសោធន៍សំរាប់បណ្ដាញ​ដែលមានភាពជាក់ស្ដែង ឃើញច្បាស់នៃប្រភព មូលហេតុនេះ។

កុំព្យូទ័រនេះត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយ ស៊ើន ធីមប៊ើនែស្លី នៅស៊ើន ហើយក៏បានក្លាយជា ការប្រើប្រាស់លើកដំបូងនៅលើពិភពលោក "សំរាប់ស្ថាននីយ៍ទាំងបីនេះ ,ខ្ញុំបានកំនត់ជំហានបីផ្សេងៗគ្នា នៃការប្រើប្រាស់ទីបញ្ជាការ។ ដូច្នេះប្រសិនបើខ្ញុំនិយាយតាមអ៊ីនធើណេត ជាមួយអ្នកដទៃ ទៀត នៃឯ អែស ឌី ប៊ី និង ខ្ញុំចង់និយាយទៅនរណាម្នាក់ដែលខ្ញុំបានដឹង ថានៅ ប៊ើកគ្លីលី រឺក៏អែម អាយ ធី , ខ្ញុំត្រូវតែទទួលពី អែស ឌី ប៊ី ,ទៅនាយឆ្ងាយៗផ្សេងៗទៀតនិងទទួល ការជួបជាមួយពួកគេ​ ។​ខ្ញុំបាននិយាយ ,វា ជាការជាក់ស្ដែង នូវអ្វី ដែលបានធ្វើ( ប៉ុន្តែ ខ្ញុំមិនចង់ធ្វើវាទេ )​​ ប្រសិន បើអ្នកមានស្ថាននីយ៍បីទាំងនេះ ,នោះគួរតែជា ស្ថាននីយ៍ ដែល ជាកន្លែងដែលអ្នកចង់ទៅ កន្លែងដែលអ្នកធ្វើការទាក់ទងពីកុំព្យូទ័រមួយទៅកុំព្យូទ័រមួយ ។​

ប្រពន្ធ័ទូរសព្ទ័និងអ៊ីនធើណេត

​ ទូរសព្ទ័ចលត័លើកដំបូងដែលអាចភ្ជាប់អ៊ីនធើណេតបានគឺជាប្រភេទទូរសព្ទ័ ណូគារ៩០០០ ,​ដែលបានបង្កើតនៅក្នុងប្រទេស ហ្វ៉ាងឡង់ ក្នុង​ឆ្នាំ​ ១៩៩៦ ។​ ភាពសំរេចបាន​នៃ​សេវាកម្មអ៊ីនធើណេត​អាចឈានទៅដល់ទូរសព្ទ័ចលត័​ ដែលមានដែនកំណត់ រហូតដល់តំលៃ​ធ្លាក់ចុះ​ ពី​គំរូ ស្តង់ដារ​​និង​អ្នកផ្ដល់បណ្ដា​ញ​ចាប់ផ្ដើម ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ ប្រពន្ធនិង​សេវាកម្ម​អោយដំណើរការទៅយ៉ាងស្រួល​លើប្រពន្ធទូរសព្ទ័ ។ អែន​ ធី ធី ដូខូម៉ូក្នុងប្រទេសជប៉ុន បានបង្កើតសេវាកម្មអ៊ីណធើណេត​ចលត័លើកដំបូង ,អាយ ម៉ូត​​ ,ក្នុងឆ្នាំ១៩៩៩​ហើយនេះត្រូវបានគេចាត់ទុកជា កំនើត​នៃសេវាកម្មអ៊ីនធើណេតចលត័ ។ក្នុងឆ្នាំ២០០១ ប្រពន្ធអ៊ី ម៉ែល ទូរសព្ទ័ចលត័ដោយការស្រាវជ្រាវក្នុងចលនាសំរាប់ ផលិតផល​ ប្លែកបឺរី របស់ពួកគេ​ ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅអាមេរិក។សេវាកម្មអ៊ីនតាមទូរសព្ទ័ជាច្រើនធ្វើការប្រើ​​ វ៉ែប។ការលូតលាស់នៃសេវាកម្មទូរសព្ទ័ចលត័​ជាអាទិភាពដំបូង នៅអាស៊ាននិង​ជប៉ុន​,​កូរ៉េខាងត្បូង​និង​តៃវ៉ាន់ហើយឆាប់ៗនេះ នឹងស្វែងរក​​នូវប្រភពនៃការប្រើអ៊ីនធើណេត​ដោយទូរសព្ទ័​។ការអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេស​ ដូចជា ឥណ្ឌា,​អាហ្វ្រិកខាងត្បូង​,កេនយ៉ា,​ភីលីពីន​​ និង​ប៉ាគីស្ថាន​ ទាំងអស់រាយការណ៍ថា ភាពចំបងនៃការប្រើអ៊ីនធើណេតតាមទូរសព្ទ័ចលត័ ច្រើនជាង​តាមកុំព្យូទរ័ ។

Read More